انیمه چیست ؟

به هر نوع انیمیشن طراحی شده به سبک دستی و کامپیوتری در ژاپن اصطلاحا انیمه گفته می‌شود. البته در ژاپن و زبان ژاپنی از لفظ انیمه، که در واقع از لغت انیمیشن گرفته شده است، برای تمام آثار انیمیشنی صرف‌نظر از سبک و ریشه استفاده می‌شود. اما در خارج از ژاپن اصطلاح انیمه به آثار انیمیشنی ساخته شده در کشور ژاپن گفته می‌شود که علاوه‌بر زبان از مشخصات مخصوصی در ساختار خود برخوردار هستند. البته در سایر کشورها هم تحت‌تأثیر مستقیم این سبک خاص طراحی، آثاری ساخته می‌شود که هم‌رده‌ی انیمه‌ها قرار می‌گیرند، مثل انیمه‌های چینی که با نام دونگهوا (Donghua) شناخته می‌شوند.

انیمه‌ها اغلب دارای شخصیت‌هایی با خصوصیات ظاهری خاص (مثل چشمان درشت به‌عنوان بارزترین ویژگی)، نمایش احساسات در قالب افکت‌های مختلف کارتونی، رفتار و حرکات اغراق‌آمیز، رنگ‌پردازی‌های متنوع، تخیلات بدون حد و مرز و البته نوسان زیاد در جریان انیمیشن‌سازی و تحرک اجزای مختلف صحنه هستند. ضمن اینکه اختصار در طراحی اجزای صورت باعث شده تا با بزرگ‌تر نشان دادن اندازه چشم‌ها بار اصلی بیان احساسات روی این جزء از صورت قرار بگیرد.

اکثر انیمه‌ها از روی مانگا ساخته می‌شوند، انیمه‌ی مستقل از مانگا یا منابع اقتباس دیگر مثل لایت ناول و بازی را انیمه‌ی اورجینال می‌خوانند.

مانگا چیست ؟

به داستان‌های مصور ژاپنی، مانگا گفته می‌شود. مانگای ژاپنی هم‌خانواده‌ی کمیک‌های غربی است، اما ویژگی‌ها، سبک طراحی و استایل خاص خود را دارد. واژه‌ی مانگا در ژاپنی از دو بخش مان به‌معنی بداهه پردازی یا خیالبافی و گا به‌معنی تصویر تشکیل شده است. مانگاها به دلیل محدودیت زمانی تولید، کمک به حفظ فرم هنری و البته کاهش هزینه‌ی چاپ و نشر اغلب به‌صورت سیاه و سفید طراحی و منتشر می‌شوند. برای همین از الگوهای سیاه و سفید مختلف برای جبران عدم استفاده از رنگ استفاده می‌شود. همچنین این ویژگی کار را برای طراح و نویسنده‌ی مانگا، که حداقل در شروع کار یک نفر بیشتر نیست، آسان‌تر می‌کند.

مانگا اصلی‌ترین منبع اقتباس انیمه‌ها به‌حساب می‌آید و از نظر سروشکل، انیمه و مانگا در ارتباط کامل با هم قرار می‌گیرند. یک مانگا ابتدا به صورت سریالی در مجله‌های اختصاصی مانگا چاپ می‌شود؛ هر چپتر از مانگا در یک شماره از مجله منتشر می‌شود و درنهایت هم آرک‌های داستانی در قالب یک کتاب کامل (تانکوبون) به‌دست علاقمندان می‌رسد.

اگر یک هنرمند طراح مانگا (به ژاپنی مانگاکا) اثر با کیفیت و استانداردی تولید کند، ضمن ارتباط با انتشارات تجاری می‌تواند اثر خود را به صورت رسمی به مرحله‌ی چاپ در مجلات معتبر برساند. مانگاکا می‌تواند به صورت انفرادی یا همراه چند دستیار در یک استودیوی کوچک کار کند و همچنین با ویرایشگر مورد تأیید انتشارات در ارتباط باشد. اگر یک مجموعه مانگا به محبوبیت کافی برسد، می‌تواند به انیمه تبدیل شود. برعکس آن هم وجود دارد؛ یعنی مانگا از روی یک فیلم یا سریال (انیمه یا لایو-اکشن) محبوب تهیه شود.

هر مانگاکا سبک طراحی کلی خود را دارد اما به‌طور کلی کلیشه‌های مورداستفاده در ساختار و بیان مانگا مشابه یکدیگر است.

غیر از اغراق بیش از حد در اندام‌های بدن که اغلب به‌صورت چشم‌های بزرگ، دهان و بینی کوچک (یا گاهی حذف شده) و موهایی با رنگ‌های غیرطبیعی هستند، شخصیت‌های مانگا برای نشان دادن روحیات و احساسات خود حالت‌هایی همراه با اغراق پیدا می‌کنند.

مثلا در هنگام گریه کردن اشک‌های کاراکتر می‌تواند مثل چشمه یا سیلاب بیرون بریزد، موقع خندیدن دهان به اندازه پهنای صورت یا بیشتر بزرگ شده و چشم‌ها به صورت یک خط صاف در‌آید. هنگام خجالت‌زدگی گونه‌های کاراکتر قرمز شود. هنگام عصبانیت صورت یا کل اندام سرخ شده و بخار از کله یا سراسر بدن بیرون بزند یا چند رگ خمیده در آرایشی صلیب‌شکل روی پیشانی ظاهر شود. همچنین پدیدار شدن یک قطره عرق بزرگ کنار پیشانی و موها که بسته به شرایط نشان از شوک، استرس، گیجی یا خجالت‌زدگی دارد.

مانگا در ژاپن محبوبیتی وصف‌نشدنی دارد و از هر سنی به خواندن آن مشغول است. این محبوبیت به کشورهای دیگر هم رسیده، طوری‌که داستان‌های مصور شبیه‌ به مانگا در کره جنوبی تحت‌عنوان مانهوا (Manhwa، که برخلاف مانگا از چپ به راست خوانده می‌شود) و در چین تحت عنوان منهوا (Manhua) رونق پیدا کرده است.

چیبی چیست ؟

چیبی یک اصطلاح عامیانه‌ی ژاپنی برای توصیف چیزهای کوتاه شامل اشیاء، انسان و حیوان است. به‌طور کلی برای طراحی‌های کاریکاتورگونه به‌کار می‌رود و کاراکتر را به شکل اغراق‌آمیزی کوتاه، گرد و تپل با کله‌ای بزرگتر از بقیه‌ی اندام نشان می‌دهد. گاهی کاراکترها در میان نمایش برای بیان احساسات، به‌صورت ناگهانی از حالت اصلی خود به فرم چیبی درمی‌آیند. در این حالت که جنبه‌ای بامزه و شوخ‌طبعانه دارد برخی جنبه‌های ظاهری کاراکتر ساده‌سازی و برخی دیگر با بزرگنمایی همراه می‌شود به‌نحوی که قابلیت تمایز با دیگران را داشته باشد. مواردی مثل رنگ و آرایش مو، لباس و ابزار خاص هر شخصیت در حالت چیبی برجسته می‌شود.

شخصیت‌های چیبی در بازی‌های ویدئویی به ویژه نسخه‌های قدیمی و کلاسیک، برای دور زدن محدودیت‌های گرافیکی و مشخص شدن چهره شخصیت‌ها در تعداد پیکسل بیشتر، رواج داشت. گاهی از روی انیمه‌های معروف یک نسخه‌ی طنزآمیز با شخصیت‌های چیبی هم ساخته می‌شود که بیشتر جنبه‌ی سرگرمی دارد.

اوتاکو چیست ؟

اصطلاح اوتاکو در توصیف شخصی استفاده می‌شود که علاقه‌ی زیادی نسبت‌به انیمه، مانگا و بازی‌های ویدئویی ژاپنی نشان می‌دهد و وقت، پول و انرژی زیادی را برای آن صرف می‌کنند. مفهوم اوتاکو در ژاپن ابتدا بار معنایی منفی داشته و در مورد افرادی با علاقه‌های افراطی خاص به‌کار می‌رفته اما در دهه‌های اخیر به اصطلاحی عمومی و یک خرده‌فرهنگ تبدیل شده که افراد زیادی را به یکدیگر نزدیک کرده است. ۱۵ دسامبر به‌عنوان روز جهانی اوتاکو شناخته می‌شود.

ویب چیست ؟

یا به‌طور کامل‌تر Weeaboo (که به این شکل بار منفی بیشتری هم دارد)، اصطلاحی تحقیرآمیز برای توصیف افراد غیرژاپنی است که فرهنگ خودشان را نکوهش می‌کنند و آنقدر به فرهنگ و آثار ژاپن مثل انیمه‌ها و شخصیت‌های آن عشق می‌ورزند و در آن غرق می‌شوند که حتی می‌خواهند یک ژاپنی باشند. این افراد حتی از بین شخصیت‌های انیمه و مانگا برای خود همسر (وایفو /waifu، هازبندو /husbando) انتخاب می‌کنند و حتی مدل بالشی آن‌را تهیه می‌کنند.

استفاده مفرط از کلمه‌های ژاپنی در گفتگو هم یکی از عادت‌های غیرقابل ترک یک ویب است. درواقع ویب زمانی استفاده می‌شود که اشتیاق یک اوتاکو به اعتیادی افراطی تبدیل شده است. این کلمه از ترکیب wapanese گرفته شده؛ یعنی کسی که می‌خواهد (Wannabe) یک ژاپنی (Japanese) باشد.

کاسپلی چیست ؟

کازپلی به عمل نمایشیِ پوشیدن لباس و گریم چهره جهت شبیه شدن به شخصیت‌های مانگا، انیمه، کمیک و بازی‌های ویدئویی گفته می‌شود. به افرادی که این عمل را انجام می‌دهند کازپلیر (Cosplayers) گفته می‌شود. بهترین حالت کازپلی زمانی است که از نظر ظاهر و نوع صحبت شباهت زیادی با شخصیت موردنظر ایجاد شود، هرچند گاهی ممکن است تغییراتی هم در اصل آن ایجاد شود.

اين واژه ابتدا با تلفظ Kosupure که حاصل ادغام Costume Play است توسط یک ژاپنی به اسم نوبویوکی تاکاهاشی در سال ۱۹۸۴ ابداع شد. انجام کازپلی اکنون علاقمندان زیادی دربین طرفداران آثار فانتزی و علمی تخیلی دارد و پای ثابت اکثر فستیوال‌های مرتبط با این آثار است.

مانگاکا چیست ؟

به هنرمند خالق مانگا که آن‌را به تصویر می‌کشد مانگاکا گفته می‌شود. پسوند کا جهت خطاب فرد متخصص این کار است. یک مانگاکا اغلب با تحصیل در دانشگاه هنر، آموزشگاه مانگا و دستیاری اساتید این حوزه فعالیت حرفه‌ای خود را آغاز می‌کند.

درحالی‌که در ژاپن برای فعالیت مستقل مانگاکاهای آماتور و نیمه‌حرفه‌ای شرایط خوبی برخوردار است اما تولید یک مانگای حرفه‌ای به‌ندرت امری انفرادی است و مانگاکا برای تولید مانگا از یک تیم شامل ادیتور، نویسنده و دستیارانی برای کمک در تکمیل نهایی طراحی مانگا بهره می‌برد.

فن سرویس چیست ؟

یکی از عناصر بصری اضافه در یک داستان برای جلب رضایت طرفداران (فن‌ها) است که اغلب ماهیتی اغواکننده مثل نمایش برهنگی دارد.

دوجینشی چیست ؟

دوجینشی به سبکی از مانگاها و ناول‌ها گفته می‌شود که به‌شکل آماتوری و توسط فن‌های این رده آثار طراحی می‌شود. دوجینشی‌ها به‌صورت داستان‌هایی جانبی و غیررسمی از روابط تخیلی بین شخصیت‌های محبوب انیمه، مانگا و گیم هستند و اغلب در ژانرهای منحرف، یوری و یائویی (داستان‌های عاشقانه‌ی جنس موافق) پرورانده می‌شوند. درواقع ویژگی اصلی یک دوجینشی ارائه‌ی یک نمایش بی‌پرده و بزرگسالانه از ارتباط میان شخصیت‌های یک اثر معروف است که در ذهن یک دوجینشی-کا (طراح دوجینشی) شکل گرفته است. البته گاهی ممکن است یک دوجینشی به‌صورت اورجینال هم تولید شود.

دوجین (Doujin) به آثاری اشاره دارد که به‌صورت شخصی منتشر می‌شود و شی (shi) هم مخفف zasshi به معنی مجله است. عرضه‌ی این سبک آثار در گردهمایی‌ها طرفداران خاص خود را دارد، کمیک مارکت (Comic Market) یا به اختصار کمیکت (Comiket) یکی از معروف‌ترین نمایشگاه‌های کمیک دنیاست که مانگاهای دوجین هم پای ثابت آن است، کمیکت سالی دو مرتبه در تابستان و زمستان در توکیو برگزار می‌شود.

نایت ناول چیست ؟

لایت ناول یک سبک رمان‌نویسی ژاپنی است که مخاطب هدف آن ابتدا نوجوانان و جوانان دوره‌ی متوسطه و دبیرستان است. لایت ناول به‌طور میانگین حدود ۵۰ هزار کلمه دارد و در قطع بانکوبون (اندازه‌ی استاندارد A6) منتشر می‌شود. بعضی صفحه‌های لایت ناول با تصویرسازی برای داستان همراه است. این تصویرسازی در لایت ناول با همان استایل هنری مانگا انجام می‌شود. داستان لایت‌ناول‌ها اغلب به‌صورت مانگا و انیمه هم اقتباس می‌شود. لایت‌ناول‌های معرفی مثل هاروهی سوزومیا (Haruhi Suzumiya) و هنر شمشیرزنی آنلاین (Sword Art Online) از جمله موفق‌ترین آثار این سبک هستند.

مانگای وان شات چیست ؟

در دنیای کتاب‌های مصور، اصطلاح وان شات (One-shot /تکباره) به اثری می‌گویند که در یک قسمت و به‌صورت مستقل منتشر می‌شود، بدون اینکه وابسته به یک سری درحال‌پخش دیگر باشد.

در صنعت مانگای ژاپن، به وان شات Yomikiri گفته می‌شود، که بیانگر آن است که این مانگا به‌طور کامل و بدون هیچ ادامه‌ای ارائه می‌شود. مانگای وان شات اغلب برای مسابقات نوشته می‌شود و در صورت محبوب شدن بعدا به یک مجموعه مانگای کامل تبدیل می‌شود (درست مثل قسمت پایلوت سریال‌ها). بسیاری از مجموعه‌های معروف مانگا به صورت وان شات آغاز شدند؛ مانند دراگون بال (Dragon Ball)، مشت ستاره قطبی (Fist of the North Star)، ناروتو (Naruto)، بلیچ (Bleach)، وان پیس (One Piece)، برزرک (Berserk)، کینی‌کومن (Kinnikuman)، دفتر مرگ (Death Note) و صدای خاموش (A Silent Voice).

کلمات افتخاری ژاپن:

سان:یک اصطلاح پر کاربرد که بعد از اسم هر سن و هر جنسیتی خوانده میشود.

ساما:برای افراد خیلی رسمی استفاده میشه مثل پادشاه‌ها،ملکه‌ها،لردها و خانواده‌های سلطنتی.

چان:اصولا برای آخر اسم  دختر ها استفاده میشه ولی امکانش هست که در بعضی جاها برای پسر ها هم استفاده بشه یا بین معشوقه ها.و اینکه معمولا برای افراد کوچیکتر کاربرد دارد و اگر به جای اسم جلوی فامیل بیاد نشانه‌ی تمسخر دارد.

کون:برای آخر اسم پسر ها گفته میشود. البته در صورت صمیمیت یا خودمانی.

سنسه\سنسی:این اصطلاح به معنای معلم یا مربی است.در ژاپن دانش آموزان معلم ها را به اسم آقا یا خانم صدا نمی‌کنند و به آن ها سنسه یا سنسی میگویند.

سنپای:در ژاپن سال بالایی های مدرسه رو یا کسانی که از شما در مدرسه بزرگتر هستن رو به اسم صدا نمی‌کنند و به آن ها میگویند سنپای.البته بین همکارها هم استفاده دارد اما استفاده اصلی آن برای سال بالایی های مدرسه است.

دونو:برای زمانی استفاده میشه که سان خیلی رسمیه.برای هر جنسیت و سنی.

اصطلاحات اوتاکو ها:

باکا : خنگ ، احمق ، اسکول.

کنچیوا: سلام.

یو: سلام.

کاوایی : ناز ، کیوت.

کاکویی:  خوش‌قیافه و باحال. هر چیز یا شخص بامزه، خفن و مشتی شامل این صفت می‌شود.

سوگوی: شگفت‌انگیز، متحیرکننده، خیلی عالی، باشکوه، افسانه‌ای.

ایته کیماس:یکجور خداحافظی یا زمانی که میخوای از خونه خارج بشی.

تادایما:یه معنی(من اومدم) یا وقتی می‌رسی خونه برای اعلام حضور.

 اوکائری:در جواب تادایما به معنی خوش آمدی به کار میرود(اوکائری یعنی خوش آمدی)

ایتادا کیماس:یک جور شکر کردن که قبل از شروع غذا خوردن استفاده میشود.

فوجوشی:دخترهای طرفدار ژانر یائویی.

فودانشی:پسرهای طرفدار ژانر یائویی.

هیمه جوشی:دخترهای طرفدار ژانر یوری.

همیه دانشی:پسرهای طرفدار ژانر یوری.

آریگاتو:به معنی ممنونم.

دو ایته ماشته:به معنی خواهش میکنم.

اونگای:به معنی لطفاً.

گامی:یعنی خدا.

گومناسای:به معنی ببخشید. البته در زبان خودمانی گومن هم گفته میشود (که معمولا گومه خوانده میشود).

سمی ماسن:به معنی همون گومناسای ولی جوری که میخواهید به کسی بر نخورد مانند وقتی که عجله دارید و درحال دویدن هستید و به افراد روبه روی خود میگویید سمی ماسن یا زمانی که میخواهید برای صحبت کردن اجازه بگیرید.

واتاشی:من.

آناتاوا:تو.

آریگاتو:به معنی ممنونم.

دو ایته ماشته:به معنی خواهش میکنم.

اونگای:به معنی لطفاً.

گامی:یعنی خدا.

گومناسای:به معنی ببخشید. البته در زبان خودمانی گومن هم گفته میشود (که معمولا گومه خوانده میشود).

سمی ماسن:به معنی همون گومناسای ولی جوری که میخواهید به کسی بر نخورد مانند وقتی که عجله دارید و درحال دویدن هستید و به افراد روبه روی خود میگویید سمی ماسن یا زمانی که میخواهید برای صحبت کردن اجازه بگیرید.

واتاشی:من.

آناتاوا:تو.

کونیچیوا:سلام.

یو:سلام.

کونبانوا:عصر بخیر.

دایجوبو:خوبی؟.

مینا سان:همگی،بچه‌ها،بروبچ.

اونی سان\چان:داداشی.

اونه چان:آبجی (بزرگتر).

ایمیتو چان:آبجی (کوچیکتر).

اوکا سان:مادر.

اوتو سان:پدر.

اوبا سان:عمه/خاله.

اوجی سان:عمو/دایی.

​​​​نانی/ناندا:چی؟.

چیبی:کوچولو/کوتاه.

هنتای/ایچی:منحرف.

شینیگامی:خدای مرگ یا عزرائیل.

گایجین:بیگانه ((از نظر ژاپنی‌ها)).

بیزجو:زیبا (معمولاً برای دخترها).

اویاسمی:شب خوش/شب بخیر.

سوکا:که اینطور/باشه.

سودانا:درسته.

دمو:ولی/اما.

ماچیناسایو:وایسا/صبر کن.

واکاتا/واکاتو:باشه.

یوکای:اطاعت((رسمی شده‌ی واکاتا)).

یوش:خیله خوب/باشه.

سودانه/سودانا:درسته/راست میگی!/آره/همینطوره.

جودان:شوخی کردم.

یوکی:برف.

ایچ:یک((1)).

نی:دو((2)).

سان:سه((3)).

یون:چهار((4)).

گو:پنج((5)).

روک:شش((6)).

نانا:هفت((7)).

هاچی:هشت((8)).

کیو:نه((9)).

جیو:ده((10)).

دایجوبه:نگران نباش/ مشکلی نیست.

ای/ایه:نه.

هنتای:منحرف.

اوهایو:صبح بخیر.

اوسایو:ظهر بخیر.

کوروس:کشتن.

واتاشیمو:من هم همینطور.

هونتونی:واقعا؟/واقعا ((میتونه سوالی یا خبری باشه)).

کانوجو(kanojo):دوست دختر.

سوگوی:واو (wow)(نشانه تعجب)،فوق العادست.

هایاکو:بجنب،زودباش،عجله کن.

نانی ایشتندا:چیکار میکنی؟.

هِکی:مشکل نداره،عیبی نداره.

دامه/دامدا:نه.

بتسنی:مهم نیست.